Śpiewaczka i wokalistka, producentka muzyczna, a także i badaczka gruzińskich pieśni tradycyjnych. Teledysk „Bruno S.” to jej reżyserski debiut. Urodziła i wychowała się w Krakowie, a od 12 lat życie dzieli między Polskę, a Gruzję. Absolwentka London School of Economics na kierunku Conflict Studies – pracowała w strefach konfliktu na Kaukazie po wojnie w Gruzji w 2008 r.
Wybierając sztukę jako swój sposób na budowanie pokoju na świecie, inicjuje i kuratoruje międzynarodowe, interdyscyplinarne projekty artystyczne promujące dialog międzykulturowy i międzypokoleniowy oraz muzykę nieodkrytych kompozytorów.
W Krakowie ukończyła Szkoły Muzyczne I i II st., następnie kształciła się w Londynie, a studia muzyczne ukończyła w konserwatorium w Gruzji, w klasie słynnej nauczycielki śpiewu operowego oraz na wydziale muzyki tradycyjnej gruzińskiej i abchaskiej. Obecnie stypendystka rezydencji artystycznej w Nowym Jorku, Kościuszko ArtsLink International Fellowship. Do swych rodzinnych i muzycznych korzeni powraca z teledyskiem „Bruno S.”.
Repertuar
Specjalizuje się w muzyce gruzińskiej. Śpiewa gruzińskie pieśni tradycyjne, akompaniując sobie na tradycyjnym instrumencie czonguri. Wykonuje gruzińskie pieśni i arie operowe z XIX i XX wieku. Obecnie przygotowuje program z mało znanymi pieśniami kompozytorów gruzińskich w aranżacjach wykorzystujących tradycyjne instrumenty gruzińskie. Współpracuje również ze współczesnymi kompozytorami gruzińskimi.
Od najmłodszych lat bliskie są jej jazz i polska piosenka. Pierwszym muzykiem jazzowym, jakiego poznała Yoanna, był śp. Jerzy Michał Bożyk, przyjaciel jej rodziców, Anny Żeber i Franciszka Jerzego Szymańskiego.To właśnie w duecie z Jerzym Bożykiem, w wieku czeterech lat zadebiutowała przed publicznością. Okoliczności pierwszego występu były niecodzienne – odbył się on w audycji bożonarodzeniowej red. Bogny Wernichowskiej, transmitowanej w więziennym radiowęźle przy ul. Montelupich w Krakowie i spotkał z pełnym aplauzem przebywających w celach więźniów.
Po 30 latach przyjaźni Jerzego Bożyka z rodzicami Yoanny, duet powrócił z piosenką i wideoklipem pt. “Bruno S.”
Yoanna wykonuje ten różnorodny repertuar w dziewięciu językach: po polsku, gruzińsku, megrelsku, ukraińsku, rosyjsku, angielsku, francusku, niemiecku i po łacinie. Na co dzień biegle posługuje się językiem angielskim, rosyjskim i francuskim, i komunikuje w języku gruzińskim.
Więcej informacji na temat ostatnich projektów muzycznych Yoanny można znaleźć w fotogalerii.
Działalność społeczno-kulturalna
Yoanna jest aktywna także społecznie. W Tbilisi swoją działalnością muzyczną i kulturalną wspiera zacieśnianie więzi pomiędzy Gruzją a Polską. W 2018 była inicjatorką i koordynatorką serii wydarzeń promujących twórczość Konstantego Gorskiego w Gruzji. Projekt został zrealizowany przez Stowarzyszenie Twórczy Aktywni Kreatywni TAK! z Krakowa, w którym Yoanna pełni funkcję członka Zarządu, we współpracy z tbiliskimi organizacjami polonijnymi, i współfinansowany przez Senat RP. W ramach tych działań Yoanna zorganizowała uroczysty koncert z okazji Stulecia Odzyskania przez Polskę Niepodległości, który okazał się być największym niepodległościowym wydarzeniem polonijnym na Kaukazie.
W czasie pandemii Yoanna podjęła współpracę z krakowskimi artystami wizualnymi, aby dokończyć wideoklip do duetu z śp. Jerzym Bożykiem – prace nad którym zostay przerwane w 2019 r. ze względu na odejście Jerzego. Wraz ze Stowarzyszeniem Twórczy Aktywni Kreatywni TAK! Yoanna nazwała tę inicjatywę “Jerzy Bożyk Tribute Project”. Premiera wideoklipu pt. “Bruno S.” odbyła się 27 grudnia 2020 r. “Mam nadzieję, że ten utwór doda wszystkim ciepła i otuchy – a zwłaszcza osobom z niepełnosprawnościami oraz seniorom, którzy w czasach pandemii mogą się czuć szczególnie osamotnieni. Jerzy Bożyk przez wiele lat poruszał się za pomocą wózka inwalidzkiego, ale mimo swoich traumatycznych przejść zdrowotnych – pozostał osobą pełną życia, optymizmu, życzliwości dla innych, z niezwykłym hartem ducha pokonującym ograniczenia powstałe po amputacji obu nóg. Przy nim rzeczywistość choć na chwilę nabierała jaśniejszych barw”.
Edukacja
Yoanna otrzymała stypendium i obecnie studiuje w Berklee Online, które jest internetową odsłoną Berklee College of Music.
Yoanna ukończyła:
2010-2015 Państwowe Konserwatorium Muzyczne im. W. Saradżiszwilego w Tbilisi, Śpiew Solowy (4-letnie studia licencjackie)
2011-2013 Państwowe Konserwatorium Muzyczne im. W. Saradżiszwilego w Tbilisi, Indywidualne Studia Porównawcze Muzyki Gruzińskiej i Abchaskiej (2-letnie podyplomowe studia bez stopnia naukowego)
2007-2008 City Lit College w Londynie, 1-roczny kurs na Wydziale Jazzu (śpiew, harmonia, fortepian)
2007-2008 London School of Economics and Political Science, MSc in Comparative Politics (Conflict Studies), Government Department (studia magisterskie)
2003-2006 Wyższa Szkoła Europejska im. Ks. J. Tischnera w Krakowie, Stosunki międzynarodowe (studia licencjackie)
1999-2006 Państwowa Szkoła Muzyczna II st. w Krakowie, Śpiew solowy
1994-1999 Państwowa Szkoła Muzyczna I st., Fortepian
W swoim rozwoju wokalnym jest szczególnie zainteresowana badaniem możliwości głosu poprzez mentalne odkrywanie związków pomiędzy ciałem, głosem a wyobraźnią. W 2020 r. została pierwszą laureatką prestiżowej 3-letniej rezydencji artystycznej na Brooklynie w Nowym Jorku, nazwanej od nazw fundatorów – Kościuszko ArtsLink International Fellowship. W ramach tego stypendium Yoanna poznaje amerykański dorobek w pracy nad głosem i ciałem, i przygotowuje projekt artystyczny we współpracy z Found Sound Nation z Nowego Jorku.
Uczestniczyła w warsztatach muzycznych i teatralnych, m. in. w Royal Academy of Music w Londynie, National Theatre i Theatre Royal Haymarket w Londynie, Ośrodku Praktyk Teatralnych „Gardzienice”, w projekcie New Music Incubator (Konstancin/Bruksela) oraz w szkoleniu Narodowego Centrum Kultury dla animatorów teatralnych (Radziejowice).
Dlaczego Gruzja?
„W Gruzji pozostałam przez tyle lat dla muzyki gruzińskiej, a przede wszystkim dla swojej ukochanej pani profesor od śpiewu – słynnego pedagoga na całym Kaukazie, Prof. Guliko Kariauli”, wspomina.
Yoanna rozpoczynając studia w tbiliskim konserwatorium, miała już ustabilizowane życie zawodowe w swoim pierwszym zawodzie – jako politolog specjalizujący się w konfliktach na Kaukazie. Pracowała w biurze prasowym w Misji Obserwacyjnej Unii Europejskiej w Gruzji, która została założona w wyniku wojny w 2008 r. W czasie gdy wybuchła wojna w Gruzji, Yoanna studiowała w Londynie i kończyła właśnie pracę magisterską na temat konfliktów na Kaukazie. Do tego czasu wielokrotnie odwiedziła już Gruzję, w ramach projektów badawczych i rozwojowych, pierwszy raz w 2005 roku. Po ukończeniu studiów w Londynie pojechała do Gruzji na 3-miesięczny staż, w czasie którego zdecydowała, że jej miejsce jest w Gruzji. Nie wiedziała jeszcze wtedy, że największe odkrycia w Gruzji dopiero na nią czekają.
„W czasie pracy w Misji UE bardzo brakowało mi muzyki. Dlatego zaczęłam szukać pedagoga śpiewu. I po wielu staraniach udało mi się dostać do najbardziej poważanej, pani prof. Guliko Kariauli.” To ona pierwsza wpadła na pomysł, by Yoanna zdawała na studia w konserwatorium muzycznym w Tbilisi. „Lekcje z Guliko były dla mnie absolutnym odkryciem, dlatego długo się nie zastanawiałam.” – wspomina.
W konserwatorium ukończyła studia na wydziale wokalno-aktorskim i podyplomowe studia z muzyki tradycyjnej gruzińskiej i abchaskiej. „W Gruzji śpiewają wszyscy, od dziecka znają pieśni folkowe, a inne piosenki też potrafią zaśpiewać na trzy głosy. Naturalnym było, że najpierw miałam lekcje ze śpiewu operowego na drugim piętrze, a potem szłam na czwarte piętro, gdzie uczyłam się tradycyjnych pieśni do pracy, do Słońca, czy kołysanek. Dzięki temu mogłam być później pełnoprawnym uczestnikiem uczt gruzińskich, w czasie których zawsze się śpiewa”, opowiada. Yoanna do dzisiaj prowadzi badania muzyczno-etnograficzne w górzystych, niedostępnych regionach Gruzji. „Najbardziej cenię naukę nowych pieśni od ludzi, dla których jest ona nieodłącznym elementem ich codziennego życia; którzy nie znają nut i nauczyli się ich od swoich babć i dziadków. Ich muzyka jest autenyczna ”.